Dấu mốc hình thành và phát triển
Chợ Đồng Xuân được xây dựng bắt đầu từ năm 1889, dưới thời Pháp thuộc. Từ những ngày đầu thành lập với kiến trúc mái vòm đặc trưng, chợ không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa mà còn là không gian gắn bó mật thiết với đời sống thường nhật của người dân phố cổ.
Trải qua nhiều biến động lịch sử, đặc biệt là trận chiến khốc liệt năm 1947 và những lần cải tạo sau này, chợ Đồng Xuân vẫn vững vàng tồn tại, chứng kiến sự đổi thay từng ngày của Thủ đô. Năm 1996, công trình chợ được xây dựng lại trên nền cũ với quy mô lớn hơn, hiện đại hơn, nhưng vẫn giữ được dáng dấp kiến trúc truyền thống, khẳng định vai trò trung tâm thương mại của Hà Nội.
Vai trò trong phát triển kinh tế – thương mại Thủ đô
Trong suốt nhiều thập kỷ, chợ Đồng Xuân không chỉ là nơi cung cấp hàng hóa cho người dân Hà Nội mà còn là điểm trung chuyển lớn nhất miền Bắc, kết nối các vùng miền, từ nông sản, thủ công mỹ nghệ cho đến hàng tiêu dùng thiết yếu.
Số liệu từ năm 2020–2025:
- Chợ Đồng Xuân duy trì hoạt động ổn định, hơn 2.200 hộ kinh doanh đang buôn bán tại chợ.
- Trung bình mỗi năm, chợ đón hơn 100.000 lượt khách tham quan và mua sắm.
- Hộ kinh doanh tại chợ đóng góp 67 tỷ đồng tiền thuế/năm cho ngân sách Nhà nước.
Những con số ấy không chỉ phản ánh sức sống thương mại mạnh mẽ, mà còn cho thấy chợ Đồng Xuân giữ vai trò quan trọng trong việc tạo công ăn việc làm và bảo đảm sinh kế cho hàng nghìn hộ gia đình, qua đó góp phần ổn định an sinh xã hội.
Không gian văn hóa – du lịch đặc sắc
Bên cạnh hoạt động thương mại, chợ Đồng Xuân còn gắn liền với các hoạt động văn hóa – du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh Hà Nội với bạn bè quốc tế.
- Chợ Đêm Đồng Xuân và Tuyến phố đi bộ trở thành điểm đến quen thuộc vào cuối tuần, thu hút hàng chục nghìn lượt khách mỗi tháng.
- Hoạt động xe điện du lịch phố cổ do Công ty Cổ phần Đồng Xuân quản lý là mô hình thí điểm độc đáo, phục vụ hàng triệu lượt khách, góp phần kết nối di tích lịch sử – văn hóa với không gian thương mại truyền thống.
- Nhiều hoạt động tri ân, đền ơn đáp nghĩa, chăm lo đời sống cộng đồng, gìn giữ Tượng đài Hà Nội mùa đông 1946 đã trở thành nét đẹp truyền thống, gắn kết chợ với lịch sử hào hùng của Thủ đô.
Khát vọng vươn lên trong giai đoạn mới
Bước vào chặng đường phát triển mới, chợ Đồng Xuân đang phải đối mặt với nhiều thách thức: sức ép cạnh tranh từ thương mại điện tử, xu hướng tiêu dùng thay đổi, cơ sở hạ tầng đã xuống cấp sau gần 30 năm sử dụng. Tuy nhiên, với sự lãnh đạo của Đảng ủy – Hội đồng Quản trị và sự đồng hành của các hộ kinh doanh, chợ Đồng Xuân đã, đang và sẽ tiếp tục đổi mới để xứng đáng là:
- Trung tâm thương mại truyền thống kiểu mẫu, kết hợp hài hòa giữa hiện đại và bản sắc văn hóa.
- Điểm đến du lịch – văn hóa hấp dẫn, gắn với khu phố cổ Hà Nội.
- Không gian kinh doanh an toàn – văn minh – hiệu quả
Kỷ niệm 135 năm chợ Đồng Xuân hình thành và phát triển không chỉ là dịp để nhìn lại chặng đường đã qua, mà còn là thời điểm khởi đầu cho một khát vọng mới – khát vọng vươn lên mạnh mẽ, hiện đại nhưng vẫn giữ vững hồn cốt truyền thống.
Trong các bài viết tiếp theo của chuyên đề, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những câu chuyện lịch sử, những nhân chứng, và cả những kế hoạch định hướng tương lai – tất cả đều góp phần làm nên giá trị bất tử của chợ Đồng Xuân trong lòng Hà Nội.
